Nội Dung Chính
Ba khía
Thêm một món ăn truyền thống ở Cà Mau được người dân nơi đây lẫn khách du lịch yêu thích đó là ba khía. Con ba khía có hình dạng gần giống con cua nhưng thịt và gạch lại thơm ngon đặc trưng vô cùng khác biệt. Ba khía ngon và nổi tiếng ở Cà Mau là ba khía ở vùng Rạch Gốc. Ở đây, người ta thường chế biến ba khía thành nhiều món ăn ngon và độc đáo. Những con ba khiá sau khi bắt về được đem rửa sạch và muối ngay. Để từ 5-7 ngày là đã có thể ăn được.
Ngoài món ba khía muối người ta còn chế biến món ba khía tươi luộc sả ăn với nước chấm được pha chế từ sả băm nhuyễn, cùng giấm gạo nuôi, ớt và nêm nếm gia vị vừa ăn. Ba khía luộc có vị ngọt của thịt ba khía, với mùi thơm của sả và vị cay của ớt, vị chua thanh của giấm gạo nuôi.
Các loại khô hải sản
Khô cá kèo là loại đặc sản chỉ riêng miệt Cà Mau vì xưa kia vùng đất Cà Mau là nơi sinh sống của loại cá này. Cá kèo để nguyên con, tẩm muối ớt rồi đem nướng hoặc chiên giòn, chấm mắm me là món nhậu khoái khẩu. Cá kèo còn dùng để nấu lẩu hoặc kho, chiên tùy sở thích của người ăn. Còn riêng món khô cá kèo thì ở Cà Mau hầu như người nội trợ nào cũng có thể làm được. Tuy nhiên để làm khô cá kèo ngon thì không phải dễ.
Ở Cà Mau, tôm tích làm khô là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Mũi. Một số người đã ép mỏng những con tôm tít đem phơi khô, coi đó là món ngon hảo hạng dùng đãi khách hoặc biếu bạn bè. Để làm khô tôm tích, người ta đem nó đi bóc vỏ, rửa sạch, tẩm thêm gia vị, ép thành những miếng tròn rồi đem phơi. Giống như khô cá kèo, để khô tôm tích ngon, ngọt và giữ được mùi vị đặc trưng cần phải phơi dưới ánh nắng thật tốt. Khô tôm tích có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon mà đơn giản như luộc, chiên hay nướng.
Khi nói về đặc sản Cà Mau, hẳn không quên nhắc đến tôm khô Rạch Gốc. Không chỉ có tiếng trong nước mà hiện nay tôm khô Rạch Gốc được biết đến ở các thị trường thế giới như Châu Âu hay các nước EU. Để có được sản phẩm mang hương vị đặc trưng của rừng, biển, người dân Cà Mau có những bí quyết riêng khi luộc tôm. Người ta tính bình quân cứ khoảng 7-8 kg tôm nguyên liệu sẽ chế biến được 1 kg tôm khô thành phẩm.
Rùa rang muối
Rùa là một loại động vật hoang dã có rất nhiều ở vùng rừng ngập mặn mũi Cà Mau. Có nhiều loại rùa, nào là rùa vàng, rùa nắp, rùa quạ, rùa hôi, rùa dém nhưng ngon nhất là rùa vàng, kế đến là rùa nắp, không có thì “xài đỡ” rùa quạ, đừng ăn rùa hôi hay rùa dém thì đúng như cái tên của nó, ngửi mùi là thấy không ngon rồi. Ở đây có nhiều loài rùa được chế biến thành những món ăn bổ dưỡng nhưng rùa rang muối vẫn là độc đáo hơn cả. Món này vừa dễ làm, gia vị lại dễ tìm, ăn rất ngon.
Rạm rang me
Rạm tuy hình dạng nhỏ con, xấu xí nhưng được những người “sành ẩm thực” rất ưa chuộng (hơn cua đồng) vì thịt rạm mềm, ngọt, béo, giòn (có thể nhai luôn cả vỏ), nhiều gạch. Ngoài ra, đáng kể nhất là phần trứng rạm. Chính cái phần nhơn nhớt đen bóng kết dính bởi những hạt nhỏ li ti nằm phía trong yếm rạm cái khi nấu chín sẽ trở thành một khối dẻo màu đỏ gạch có vị béo, thơm ngon vô cùng!.
Rạm chế biến món nào cũng ngon như: nấu canh rau ngót, xào mặn, nướng chấm muối ớt, lăn bột chiên giòn… nhưng món được các “đấng mày râu” ưa thích nhất vẫn là: Rạm rang me.
Đuông chà là
Nếu người dân Bến Tre có đuông dừa thì người Cà Mau lại có món đuông chà là thơm ngon hấp dẫn không kém. Món ngon hấp dẫn ở Cà Mau này không phải lúc nào cũng có mà chỉ khoảng tháng 10 tới tháng 2 âm lịch thì đuông chà là mới phát triển nhiều, đủ để phục vụ cho nhu cầu ăn uống của khách du lịch. Đuông chà là là loại ấu trùng của một loại côn trùng có cánh gọi là kiến dương sống ở cây chà là ở rừng ngập mặn. Ở các rừng ngập mặn Cà Mau có rất nhiều chà là nên đuông chà là cũng dễ được tìm thấy rất nhiều ở đây. Giống với đuông dừa, đuông tơ tằm… đuông chà là có hình dáng lớn hơn 1 tí, cỡ bằng ngón tay cái và ngón chân cái với hình thù béo ú, và no tròn, trắng nõn.
Món đuông chà là chiên bột hay đuông chà là tẩm nước mắm luôn thu hút nhiều thực khách vì độ ngon của món ăn khó mà so sánh được. Khi dừng chân tại Cà Mau, du khách khó có thể từ chối món ăn độc đáo này với hương vị thơm ngon tuyệt đỉnh.
Cá thòi lòi
Đặc sản cá thòi lòi Cà Mau Cá thòi lòi hay còn gọi là cá leo cây thường sinh sống ở trong rừng ngập mặn của Cà Mau có hình dáng khá kỳ lạ nhưng thịt lại cực kỳ ngon. Đặc điểm nổi bật của loài cá này ở hàm răng sắc nhọn, vừa có thể sinh sống dưới nước vừa có thể sống trên cạn và leo được cả lên cây. Một số món ngon từ cá thòi lòi như cá thòi lòi nướng muối ớt, cá thòi lòi kho tiêu, canh chua cá thòi lòi…Nếu bạn chưa biết ăn gì khi đi du lịch Cà Mau thì nhất định đừng bò qua đặc sản này nha.
Cháo cá kèo Cà Mau
Cháo cá kèo là một món ăn bình dân ở xứ Cà Mau. Cá kèo là loại hải sản có nhiều chất dinh dưỡng và đặc biệt có tác dụng tăng cường sinh lực cho người ăn. Cá kèo sinh sống ở những miền nước lợ hay trong những vuông tôm của vùng đất ngập mặn.
Vọp nướng chấm muối tiêu
Vọp là con vật sống trong vùng đất ngập mặn có hình dạng tương tự với ngao và hến nhưng to hơn và thịt đậm đà riêng biệt. Vọp vừa có thể nấu canh, xào với bồn bồn, ăn lẩu, hấp và nướng mỡ hành hay nướng bơ. Theo người dân Cà Mau thì vọp nướng rồi đem chấm muối tiêu chanh là ngon hơn cả và dù bạn ăn vặt hay làm món nhắm rượu đều hấp dẫn khó từ chối. Để có món vọp nướng ngon, người ta phải lựa chọn những con vọp ta, rửa sạch, rồi để ráo nước, sắp vào đĩa, và ướp chung với muối, tiêu, chanh, bột ngọt, cùng các loại rau cải. Sau đó để vọp nướng trên vỉ than hồng và nướng cho đến khi vọp há miệng là ngon nhất. Nếu nướng chín quá thì thịt vọp sẽ dai, khô nước nên làm mất đi vị ngon Món vọp nướng chấm muối tiêu bán rất nhiều tại các nhà hàng hay quán ốc, hải sản ở Cà Mau nên việc bạn muốn thưởng thức đặc sản này khá dễ dàng.
Bồn bồn Cà Mau
Món bồn bồn dường như đã quá quen thuộc với con người miền Tây, hoặc một số du khách đến du lịch miền Tây. Thế nhưng, ở Cà Mau, món bồn bồn vẫn được xem là món ngon đặc sản dù nó có dân dã, quen thuộc đến nhường nào. Từ bồn bồn nguyên liệu, người ta đã biết cách chế biến ra nhiều món ăn ngon khác như bồn bồn trộn gỏi, bồn bồn xào tôm, dưa bồn bồn chấm cá kho tộ, và cũng có khi dùng bồn bồn để thay thế cho rau.
Riêng miệt Cà Mau, người dân thường tự hào rằng bồn bồn là một loại rau sạch, lớn lên từ phù sa nên chẳng có loại hóa chất nào có thể chạm tới. Thành thử ăn tươi nhưng bồn bồn rất ngon, vị ngọt và giòn rụm của loại rau khiến thực khách một lần gắp đũa là phải gắp cho đến hết. Nếu làm dưa thì dưa bồn bồn cũng được xem là món ăn được yêu thích nhất của người dân Cà Mau, thậm chí là khách phương xa ghé đến. Món dưa bồn bồn này được chế biến khá đơn giản: Bồn bồn bóc vỏ, lấy phần củ hũ và thân non ra, ngâm với nước muối có pha gia vị, sau một tuần hoặc 10 ngày là ăn được. Người Cà Mau thường ăn dưa bồn bồn với các loại cá đồng kho tộ. Khi đã ăn món này rồi thì thực khách khó lòng mà “dừng đũa”.
Chả trứng mực
Chả trứng mực là món ăn ngon của Cà Mau đã gắn liền với người dân đất mũi từ bao đời nay. Món ăn này được chế biến khá kỳ công và tốn nhiều thời gian. Đây là loại chả được làm từ trứng của con mực với màu vàng bắt mắt, vị thơm ngon độc đáo khiến ai ăn cũng đều thương nhớ. Để làm chả trứng mực, người ta cần phải chọn những con cá mực có trứng vẫn còn tươi ngon sau đó khéo léo lấy trứng ra khỏi bụng con mực để làm sao trứng không bị nát và mật mực không bị vỡ.Trứng mực được chiên vàng rộm giống như chả quế.
Khi ăn chả sẽ được cắt miếng nhỏ như ngón tay, dọn ra ăn kèm với rau thơm và bánh tráng, chấm nước mắm nhỉ hoặc muối tiêu chanh. Khi ăn, thực khách sẽ cảm nhận được vị bùi của trứng mực hòa quyện với nước chấm và các loại rau đã tạo thành món ăn đặc trưng không thể trộn lẫn. Ăn chả trứng mực ở đâu Cà Mau ngon thì bạn nhất định phải tới vùng đất U Minh, nơi bắt nguồn của món ăn độc đáo ở Cà Mau này.
Lẩu mắm U Minh
Có lẽ hầu hết món ngon đặc sản ở Cà Mau đều tập chung hết tại vùng U Minh nhờ vào khu rừng nguyên sinh ngập mặn rộng lớn và lẩu mắm U Minh cũng là một trong số đó. Lẩu mắm thì chắc bạn đã quen thuộc bởi tất cả các tỉnh miền Tây đều có món ăn đặc sản này, tuy nhiên lẩu mắm U Minh lại mang một hương vị riêng mà chỉ vùng đất U Minh Hạ mới có. Lẩu mắm ở U Minh được làm từ loại mắm cá sặc đặc biệt. Mắm được lược bỏ hết xương rồi cho vào nồi lẩu và nêm nếm gia vị vừa ăn. Để tăng thêm hương vị cho món ăn người dân nơi đây cho thêm lá sả băm nhuyễn, cùng gốc sả đập dập vào nổi lẩu, thêm chút sữa bò và đường để nước lẩu có vị ngọt và béo.
Lẩu mắm U Minh thường ăn cùng với cá đồng ngon nhất là cá rô mề, cá lóc to, cá trê trắng hay lươn. Ngoài ra một số có thêm thịt cua đồng, ốc lác, thịt ba rọi vào cùng. Món này được ăn kèm với nhiều loại rau sống đặc trưng của miền Tây như đọt choại, rau the, nhãn lồng, hay bông súng, rau trai, tàu bay, rau mác… Khi ăn lẩu mắm sẽ cảm nhận được vị ngọt, chua, mặn, chát, đắng, cây của nhiều loại rau đặc trưng của rừng U Minh.
Nhờ vào nguồn tài nguyên dồi dào như các con cá, lươn trong đầm nước và các loại rau rừng độc đáo nên lẩu mắm U Minh cực kỳ ngon miệng và bổ dưỡng. Nếu có dịp tới vùng đất U Minh, bạn nhớ thưởng thức món ngon nay nha.
Chuột đồng chiên sả ớt
Người dân Cà Mau thường chế biến chuột đồng thành nhiều món ăn ngon như chuột sấy khô,hay chuột chiên, nhưng ngon hơn cả vẫn là món chuột đồng chiên sả ớt. Chuột sau khi đã được làm rạch, để cho ráo nước rồi ướp với ớt sả băm nhuyễn cùng nước mắm ngon, bột ngọt, thêm chút muối, đường và để 15 phút cho gia vị thấm. Sau đó đem chiên trên chảo dầu nóng với lửa liu riu, đảo thường xuyên để thịt chuột được chín vàng đều. Món này dùng chung với cơm nóng sẽ tuyệt ngon.